Παλαμάς τότε και σήμερα

 

Στη φωτογραφία, ο Κωστής Παλαμάς, εν έτει 2020, στο κέντρο της Αθήνας.

Στα λόγια, πάλι ο Κωστής Παλαμάς, από το παρελθόν:

"Σατυρικὰ γυμνάσματα"

Στ᾿ ἀκάθαρτα κυλῆστε μας τοῦ βούρκου,

καὶ πιὸ βαθιά. Πατῆστε μας μὲ κάτι

κι ἀπὸ τὸ πόδι πιὸ σκληρό του Τούρκου.

Διαβασμένοι, ντοτόροι, σπιρουνάτοι,

ρασοφόροι, δασκάλοι, ρουσφετλῆδες,

οἰκοπεδοφαγάδες, ἀβοκᾶτοι,

κομματάρχηδες καὶ κοτζαμπασῆδες,

καὶ τῆς γραμματικῆς οἱ μανταρίνοι

καὶ τῆς πολιτικῆς οἱ φασουλῆδες,

ταρτούφοι, ραμπαγάδες, ταρταρίνοι!

-Ἀμάν! Ἀγά, στὰ πόδια σου! ἄκου! στάσου!

Βυζαντινοὶ — Γασμοῦλοι — Λεβαντίνοι.

Ρωμαίικο, νά! Μὲ γειά σου, μὲ χαρά σου.

Stuart Neville: Τα φαντάσματα του Μπέλφαστ

Το βιβλίο αυτό είναι αρκετά ενδιαφέρον, καθώς πραγματεύεται ένα θέμα "δύσκολο", τόσο πολιτικά, όσο και ηθικά. 
Ένας εκτελεστής του ΙΡΑ, καταδιωκόμενος από τα φαντάσματα όσων σκότωσε, ψάχνει να βρει την εξιλέωση, τώρα πια που, εν καιρώ ειρήνης, οι "πολεμιστές" θεωρούνται άχρηστοι και παρίες. Ήταν τελικά ένας πόλεμος αναγκαίος; Μπορεί να δικαιολογηθεί κάθε είδους έγκλημα, στο όνομα ενός αγαθού σκοπού; 

Εξαιρετικό για κάποιον που του αρέσει εξίσου η ιστορία και η αστυνομική λογοτεχνία.

Απαγορευτικό για όσους νομίζουν ότι το τραγούδι Zombie των Cranberries αναφέρεται σε νεκροζώντανα όντα από την Αϊτή.

Ενδόμυχο θηρίο

 Ο Jen Galschiøt είναι ένας δανός γλύπτης, στρατευμένος σε αυτό που ορίζεται ως "Τέχνη για την υπεράσπιση του ανθρωπισμού" (Art in defence of humanism). Τα αγάλματα του, που συχνά αποτελούν μια μορφή "διαμαρτυρίας δρόμου", είναι φτιαγμένα από μπρούντζο και συνήθως με έξοδα του ίδιου του καλλιτέχνη.

Το 1993 δημιούργησε 22 πανομοιότυπα γλυπτά με τον τίτλο "My inner beast" ("Ενδόμυχο θηρίο"), τα οποία τοποθέτησε παράνομα σε 20 ευρωπαϊκές χώρες, καταγγέλοντας την "αύξηση της αποκτήνωσης" στην Ευρώπη. Τα γλυπτά απεικονίζουν μια αντρική μορφή με κεφάλι χοίρου, θυμίζοντας σε πολλούς το τέλος της "Φάρμας των ζώων" του Όργουελ, όπου γουρούνια και άνθρωποι αποφασίζουν από κοινού για την τύχη των υπολοίπων, χωρίς κανείς να μπορεί να ξεχωρίσει τελικά ποιός είναι γουρούνι και ποιός άνθρωπος.

Το 2003, δέκα ολόκληρα χρόνια μετά το εικαστικό αυτό γεγονός, ο Galschiøt και οι συνεργάτες του αναρωτήθηκαν για την τύχη των αγαλμάτων και τα αναζήτησαν. 

Σε πολλές πόλεις τα είχαν κρύψει, σε άλλες τα είχαν καταστρέψει, ενώ στη Γαλλία υπήρχε η υπόνοια ότι τα ζώα μετατράπηκαν σε βουλευτές. 

Απ' όσο ξέρω στην Ελλάδα δεν τοποθετήθηκε άγαλμα τότε. 

Αλλά καλού, κακού ένας έλεγχος μέσα στο κοινοβούλιο δεν θα έβλαπτε...

ΥΓ: η "Φάρμα των ζώων" γράφτηκε από τον Όργουελ το 1945. 

75 χρόνια μετά παραμένει πάντα επίκαιρη.

Πάρνηθα, πρόθυρα καλοκαιριού 2020

Οπτικοποίηση της φράσης "με τα μούτρα στο φαΐ"...

Δον Κιχώτες της εκπαίδευσης

Δουλεύοντας διδακτικά σενάρια ιστορίας.
Όταν νιώθεις ότι οι ιδέες σου παραείναι ρηξικέλευθες για τη σημερινή εκπαιδευτική πραγματικότητα.

Η μάσκα ΙΙ

Σχετικά με το ζήτημα "μάσκα":
-η μάσκα μούσι ΔΕΝ προστατεύει (κυρίως όταν την κάνεις "μούσι" για να κάνεις "φτου" και να ξεχωρίσεις τις σακούλες του σούπερ μάρκετ).
-η μάσκα που μπαινοβγαίνει ασκόπως ΔΕΝ προστατεύει.
-η ίδια μάσκα που φοριέται από την αρχή της καραντίνας ΔΕΝ προστατεύει.
-η μάσκα που φοριέται χωρίς λόγο (πχ στο αυτοκίνητο όταν ο οδηγός είναι μόνος του) ΔΕΝ προστατεύει.
-η μάσκα που κρέμεται από το ένα αυτί ΔΕΝ προστατεύει (συγχωρείσαι μόνο αν είσαι ο Βαν Γκογκ. Είσαι;)
Γενικώς, δεν ξέρω, δεν είμαι και γιατρός άλλωστε.
Νομίζω όμως ότι η λάθος χρήση είναι πιο επιζήμια από τη μη χρήση.

Σχεδία. Ξανά.

Μαζί με όλους εμάς, ξαναβγήκε στο δρόμο και η "σχεδία".
Μη διστάσετε να το τολμήσετε!
Οι πωλητές της φορούν κόκκινα γιλέκα και βρίσκονται σε κάθε γωνιά της πόλης.
Λες μια καλημέρα, δίνεις τα 4€, βοηθάς κόσμο να ζει αξιοπρεπώς και σου μένει και το περιοδικό, το οποίο έχει πραγματικά ενδιαφέροντα άρθρα.
Αγάπη, αλληλεγγύη, αξιοπρέπεια.
Αξίζει.

Keigo Higashino: Η λύτρωση μιας Αγίας

Αυτό που αγαπώ σε αυτόν τον συγγραφέα, είναι το ότι η εθνικότητα του αποτυπώνεται και στον τρόπο γραφής του. Τα εγκλήματα που περιγράφει είναι απολύτως συνηθισμένα. Θα μπορούσαν να συμβούν σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Αλλά η περιγραφή τους, η εξέλιξη της υπόθεσης, η τελική λύση, είναι όλα καθαρά "ιαπωνικά".
Μετά την "Υπόθεση του υπόπτου Χ", ο Χιγκασίνο επανέρχεται με ένα νέο αστυνομικό θρίλερ: ένας εύπορος επιχειρηματίας βρίσκεται νεκρός στο διαμέρισμα του. Η βασική ύποπτη για τη δολοφονία είναι η γυναίκα του, που όμως αποδεδειγμένα την ώρα του φόνου βρισκόταν πολλά χιλιόμετρα μακριά από το Τόκιο.
Και έτσι ο επιθεωρητής Κουσανάγκι θα αναγκαστεί για άλλη μια φορά να ζητήσει τη συνδρομή του περίφημου "Ντετέκτιβ Γαλιλαίου".
Υπέροχο, μέχρι την τελευταία λέξη.
Από τον Κλειδάριθμο.

Σαν σήμερα, 13 Μαΐου

Διπλό ταξίδι στον χρόνο:
1. Ένα χαρτονόμισμα που κάποιοι δεν έχουν αντικρίσει ποτέ, κάποτε όμως μπορούσες να αγοράσεις σχεδόν 20 πακέτα τσιγάρα με αυτό.
Τώρα πια, ούτε καπνίζουμε (ευτυχώς), ούτε λεφτά έχουμε (δυστυχώς).
2. Στο χαρτονόμισμα απεικονίζεται ο Γεώργιος Παπανικολάου, ο έλληνας γιατρός που υπήρξε ο "πατέρας" του περίφημου παπ-τεστ, το οποίο έσωσε και εξακολουθεί να σώζει πολλές γυναίκες από τη μάστιγα του καρκίνου.
Γεννήθηκε το 1883, στις 13 Μαΐου, σαν σήμερα.

Υπερήρωες

Ποιός Batman και ποιός Spiderman;
Οι σούπερ ήρωες τη σήμερον ημέρα κατά τον Banksy είναι οι εργαζόμενοι στο χώρο της υγείας.
Από το νοσοκομείο του Southampton, μια μεγάλη αλήθεια, για όλο τον κόσμο.

Βιοηθική πρόκληση

Το πρωί μίλησα με μια συνάδελφο, εκπαιδευόμενη διερμηνέα νοηματικής. Έκανε εξάσκηση-διερμηνεία σε ένα βίντεο με τίτλο "Η πανδημία ως βιοηθική πρόκληση". Ενδιαφέρον θέμα.
Για σκέψη εννοώ.
Το συγκεκριμένο βίντεο δεν το είδα βέβαια, είδα όμως γνωστούς και φίλους να διαφωνούν ποικιλοτρόπως στο φέισμπουκ. Όσοι δούλεψαν από το σπίτι, τα έβαλαν με όσους κάθησαν. Όσοι δεν πληρώθηκαν με όσους πληρώθηκαν. Όσοι δικαιούνται τα 800€ και δεν τα πήραν, με όσους τα πήραν. Οι πολέμιοι της κυβέρνησης με τους υποστηρικτές της.
Και όσοι πιστεύουν στην πανάκεια της απομόνωσης, με τους "συνωμοσιολόγους".
Αυτό που μοιάζει εντελώς αδύνατο για τον καθένα μας, είναι αυτό, το εντελώς απαραίτητο για την εποχή που ζούμε: το να μπεις στη θέση του άλλου. Του οποιοδήποτε άλλου. Γιατί όλοι ζοριστήκαμε, άλλος λίγο, άλλος περισσότερο. Χωρίς το ζόρι του ενός φυσικά, να αναιρεί το ζόρι του άλλου.
Κι αν η κανονικότητα για κάποιους είναι κοντά, για κάποιους άλλους φαντάζει μακρινή, ενώ ίσως για κάποιους ενδέχεται να βρίσκεται και πολύ πολύ πιο μακριά, σ' ένα αόριστο μέλλον.

ΥΓ: την πιο μεγάλη εντύπωση αυτές τις ημέρες μου έκαναν οι διαφανείς μάσκες για τους Κωφούς. Όταν το είδα, σκέφτηκα "τί καταπληκτική ιδέα!". Χρειάστηκε να δω ποστ Κωφών ατόμων για να καταλάβω πως, αυτές οι μάσκες είναι πολύ πιο αποτελεσματικές, όταν τις φορούν οι ακούοντες!

James Blunt: The Greatest

Need someone to be the greatest.
Αλλά άντε βρες τον.

Από το μέλλον, με αγάπη...

Η σημερινή μέρα για έναν άνθρωπο που ασχολείται με τη (δημόσια) ιστορία, μπορεί να αποτελέσει εξαιρετική αφορμή για σκέψη και έκφραση. Η Πρωτομαγιά ως απεργία. Η Πρωτομαγιά του '36 στη Θεσσαλονίκη, ή η Πρωτομαγιά του '44 στην Καισαριανή. Δεκάδες επέτειοι, δεκάδες αφορμές για μνήμη.
Όμως σήμερα εγώ δεν έχω διάθεση για ταξίδια στο παρελθόν, αλλά στο μέλλον.
Ποιά εικόνα μπορεί να διάλεγε ένας δημόσιος ιστορικός του μέλλοντος για σήμερα; Την Πρωτομαγιά του 2020;
Αν ζω το 2050, θα κάνω μια ανάρτηση για "το κορίτσι με το τρυπημένο τύμπανο" του Bansky. Φιλοτεχνημένο στο Μπρίστολ το 2014, από έναν δημιουργό-φάντασμα που κανείς δεν ξέρει ποιός πραγματικά είναι, το έργο αποτελεί αναφορά στον διάσημο πίνακα του Βερμέερ "το κορίτσι με το σκουλαρίκι".
Εδώ και λίγες μέρες, μια anticoronavirus μάσκα προστέθηκε στο πρόσωπο του κοριτσιού.
Για να δείξει ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει ανεπιστρεπτί. Και ότι το παρελθόν πια επισκιάζεται από ένα αβέβαιο, ίσως ζοφερό, μέλλον.
Καλό μήνα να έχουμε!

Nele Neuhaus: Ο κακός λύκος

Το πτώμα ενός νεαρού κοριτσιού βρίσκεται στα νερά του ποταμού Μάινς. Παρόλες τις εκκλήσεις της αστυνομίας, κανείς δεν το αναζητεί. Μπορεί η αστυνομία να βρει την ταυτότητα ενός κοριτσιού, που στην ουσία δεν υπάρχει;
Το βιβλίο πραγματεύεται ένα δύσκολο θέμα, αυτό της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης. Πρόκειται για άλλο ένα σήκουελ περιπετειών του διδύμου Κίρχοφ-Μπότενστάιν, αν και-χρονολογικά-έπεται της "Χιονάτης" και προηγείται του "Εγώ θα σε δικάσω".
Καλή γραφή, συναρπαστικό, σε κρατάει.
Από τον Κλειδάριθμο.

Η μάσκα

"Παραφράζοντας" λίγο την περίφημη πίπα του René Magritte, προσπαθώ να δω λίγο αισιόδοξα το μέλλον.
Χωρίς να καταφέρνω και πολλά.
Γιατί όντως, αυτή δεν είναι μια μάσκα.
Αλλά ούτε και η εικόνα μιας μάσκας.
Είναι η ζωή μας από δω και πέρα...

Hakan Nesser: Το σημείο του Μπόρκμαν

Υπάρχει ένα σημείο στην αστυνομική έρευνα, που όταν φτάσεις σε αυτό, πρέπει να εντοπίσεις τον ένοχο, χωρίς άλλα στοιχεία. Αυτό είναι το σημείο του Μπόρκμαν. Όταν ο επιθεωρητής Βαν Βέτερεν φθάνει στο σημείο αυτό, είναι η στιγμή που θα κληθεί να συνδυάσει όλα τα στοιχεία που διαθέτει για να συλλάβει το Τσεκούρι. Έναν κατά συρροήν δολοφόνο, που έχει ήδη δολοφονήσει αποτρόπαια τρία άτομα, μεταξύ των οποίων δεν υπάρχει καμία σύνδεση.
Σκανδιναβική αστυνομική λογοτεχνία των '90s, πολύ πριν εμφανιστούν ο Nesbø ή η Läckberg. Κάπως πιο "πρωτόγονο", αλλά καλό.
Από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Sebastian Fitzek: Το πείραμα

Τον Fitzek (και τον τρόπο γραφής του), τελικά, ή τον μισείς ή τον λατρεύεις. Ή, τέλος πάντων, τον λατρεύεις μισώντας τον. Στην αρχή αμφιβάλλεις για την επιλογή σου, ή ίσως και να ψιλοβαριέσαι. Πολύ σύντομα ανακαλύπτεις όμως, ότι δεν μπορείς να αφήσεις το βιβλίο από τα χέρια σου.
Ο Ψυχοθραύστης, ένας ψυχοπαθής εγκληματίας που εξοντώνει με αδιευκρίνιστο τρόπο τα θύματά του καθιστώντας τα ζωντανά-νεκρά, βάζει στο στόχαστρό του, λίγο πριν τα Χριστούγεννα, τους λιγοστούς "ενοίκους" μιας πολυτελούς ψυχιατρικής κλινικής.
Ένα εξαιρετικό, εξαιρετικό ψυχολογικό θρίλερ, που σε κερδίζει (σχεδόν) από τις πρώτες σελίδες. Και έπειτα, όπως αναφέρει και ο ίδιος ο συγγραφέας, "η περαιτέρω ανάγνωση επιτρέπεται μόνο με ιατρική επίβλεψη".
Από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Αγκάθα Κρίστι: Φόνοι με αλφαβητική σειρά

Όσα βιβλία της Αγκάθα Κρίστι και να έχεις διαβάσει, πάντα ανακαλύπτεις ένα ακόμα.
Το συγκεκριμένο είναι μια ιστορία του Ηρακλή Πουαρό, ο οποίος αυτή τη φορά καταπιάνεται με έναν κατά συρροήν δολοφόνο, πολλά πολλά χρόνια προτού επικρατήσει διεθνώς ο όρος. Ποιο είναι το μυστικό που συνδέει τα θύματα; Και γιατί ο δολοφόνος αυτοαποκαλείται ABC;
Χωρίς τη συνδρομή του DNA ή των σύγχρονων μεθόδων τύπου CSI, ο συμπαθέστατος Βέλγος θα κατορθώσει να μπει στη σκέψη του δολοφόνου και να τον σταματήσει.
Εξαιρετικό και ανατρεπτικό, όπως όλα τα μυθιστορήματα της Αγκάθα Κρίστι.
Από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Οδός Δαμάρεως

Είναι σχεδόν διάσημη.
Περνάει από αυτήν οποιοσδήποτε θέλει να διασχίσει το Παγκράτι και θέλει να αποφύγει είτε την κάθοδο της Υμηττού, είτε την άνοδο της Φιλολάου.
Το κομμάτι από το νούμερο 110 έως το 118 έχει εμφανιστεί στην κινηματογραφική ταινία Άντε γεια του Τσεμπερόπουλου (1991), ενώ το νούμερο 73 μονοπώλησε για πολλά βράδια τα δελτία ειδήσεων στις αρχές της δεκαετίας, λόγω της περίφημης γιάφκας της 17 Νοέμβρη.
Σήμερα, τα έρημα πλάνα από τη (συνήθως πολυσύχναστη) οδό Δαμάρεως σχεδόν σε τρομάζουν.
Και κάνουν την κανονικότητα να μοιάζει πιο μακρινή από ποτέ.

Στη Μακεδονία του παλιού καιρού ("σωτήριον" έτος 1967)

Στις 21 Απριλίου 1967, ελάχιστες πρωινές αθηναϊκές εφημερίδες κυκλοφόρησαν.
Από αυτές, αναφορές στο πραξικόπημα είχαν μόνο η Αυγή και η Καθημερινή.
Στη Θεσσαλονίκη, το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Μακεδονία δεν αναφέρει τίποτα για την "επανάσταση" των συνταγματαρχών.

Αντιθέτως εκφράζει τις ανησυχίες στελεχών της κυβέρνησης για σχέδια ανατροπής της μετά το Πάσχα:

Η εφημερίδα έχει την αναγγελία μιας συναυλίας του Διονύση Σαββόπουλου, η οποία, φαντάζομαι, ουδέποτε πραγματοποιήθηκε.

Η Μακεδονία κυκλοφόρησε ξανά τη Μεγάλη Τρίτη 25 Απριλίου, με τον εξής κεντρικό τίτλο στο πρωτοσέλιδο:

...και το αναδιαμορφωμένο πρόγραμμα του ραδιοφώνου στη δεύτερη σελίδα:

Στιγμιότυπα από ένα παρελθόν, 53 χρόνια μακριά.

Κάποτε θα τα θυμόμαστε όλα αυτά. Αλλά θα γελάμε;

Μετά από μια μέρα γεμάτη συγκινήσεις, κάνω τον απολογισμό και ξεχωρίζω τα κακά από τα χειρότερα:

• Γλέντι στο μπαλκόνι Vs Καθόλου γλέντι 
• Αρνί με σάλτσα dettol Vs Παγκολίνος στη σούβλα
• Μήνυμα στο 13033 για μετακίνηση 6 Vs Μήνυμα στο 13033 για μετακίνηση από σαλόνι κουζίνα
• Cappuccino freddo γλυκό Vs Ρεβύθι espresso stretto
• Βιταμίνη C γεύση ροδάκινο Vs Βιταμίνη C γεύση μαρακούγια (μπλιάχ!)

Συνηθίζεται τελικά η καραντίνα;
Ίσως ναι, ίσως όχι.
Όπως λέει κι ο Αρκάς, κάποτε θα τα θυμόμαστε όλα αυτά. Αν θα γελάμε όμως, δεν ξέρω.

ΥΓ:  Για την τρελοπαρέα της Χάου. Siete pazzi. Εντελώς όμως.

John Verdon: Σκέψου έναν αριθμό. Ημερολόγιο καραντίνας XIII.

Τι θα κάνατε κάποια μέρα, αν λαμβάνατε ένα απειλητικό γράμμα από κάποιον που σας ξέρει τόσο καλά, ώστε να μαντεύει ακόμη και τους αριθμούς που σκέφτεστε;
Ποιο σκοτεινό κομμάτι του παρελθόντος επανέρχεται για να καταστήσει τόσο ζοφερό το παρόν;
Ένας συνταξιούχος αστυνομικός, εξολοθρευτής κατά συρροήν δολοφόνων, ο Ντέιβ Γκάρνεϊ, δέχεται την επίσκεψη ενός παλιού του φίλου, που τού συμβαίνει ακριβώς αυτό: νιώθει ότι απειλείται από κάποια λάθη του παρελθόντος.
Θα καταφέρει ο Ντέιβ να σώσει τον φίλο του; Ή το επόμενο θύμα του εκβιαστή; Ή ίσως τον ίδιο τον εαυτό του;

Κλασσικό αστυνομικό (αμερικανικού τύπου) μυθιστόρημα, αλλά με καλές ανατροπές και αγωνία. Από τις εκδόσεις Διόπτρα.

10 πράγματα που (ίσως) δεν ξέρετε για τις μέλισσες

Η κοινωνία των μελισσών πάντα γοήτευε τον άνθρωπο. Πόσα πράγματα όμως ξέρουμε στ' αλήθεια γι αυτές;
1. Μια μέλισσα δεν κοιμάται σχεδόν ποτέ. Τουλάχιστον όχι με την ανθρώπινη έννοια. Δουλεύει στην κυριολεξία όλη της τη ζωή.
2. Μια εργάτρια ζει κατά μέσο όρο 50 μέρες έως τρεις μήνες. Μια βασίλισσα μπορεί να ζήσει από 3 έως και 5 χρόνια. Ο κηφήνας ζει για όσο διάστημα είναι χρήσιμος για το μελίσσι. Δηλαδή μέχρι τις αρχές του φθινοπώρου.
3. Μια νεαρή μέλισσα σπανίως τσιμπάει και η ποσότητα του δηλητηρίου στο κεντρί της είναι λιγοστή. Αυξάνεται σε ποσότητα και δραστικότητα με την ηλικία. Μετά το τσίμπημα πεθαίνει. Η βασίλισσα διαθέτει κεντρί, αλλά όχι δηλητήριο. Οι κηφήνες δεν έχουν τίποτε από τα δύο.
4. Το δηλητήριο της μέλισσας χρησιμοποιείται για φαρμακευτικούς σκοπούς. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι μελισσοκόμοι δεν υποφέρουν σχεδόν ποτέ από αρθρίτιδα.
5. Οι 8-9 κηφήνες που γονιμοποιούν μια βασίλισσα, στη συνέχεια πεθαίνουν.
6. Η βασίλισσα γονιμοποιείται μια και μοναδική φορά στη ζωή της. Από γονιμοποιημένα αυγά γεννάει εργάτριες. Από μη γονιμοποιημένα, κηφήνες.
7. Αν η βασίλισσα της κυψέλης δεν δουλεύει ικανοποιητικά, οι εργάτριες τη σκοτώνουν και την αντικαθιστούν. Παίρνουν γόνο μιας ημέρας, τον τοποθετούν σε μεγαλύτερο, ειδικά διαμορφωμένο κελί και το ταΐζουν μόνο με βασιλικό πολτό. Επαναλαμβάνουν τη διαδικασία κάμποσες φορές. Όταν οι προνύμφες εκκολαφθούν, η πιο δυνατή βασίλισσα επικρατεί και εκδιώκει τις άλλες.
8. Οι μέλισσες διαθέτουν στις κεραίες τους γωνιόμετρο, ώστε τα κελιά στην κηρήθρα να είναι απόλυτα εξάγωνα.
9. Οι μέλισσες συχνά "εθίζονται" στα αγροτικά φυτοφάρμακα. Όσο τοξικό όμως κι αν είναι το περιβάλλον που ζουν, το μέλι που παράγουν είναι πάντοτε καθαρό.
10. Όταν η μέλισσα διαισθάνεται πως πλησιάζει στο τέλος, φροντίζει να πεθάνει έξω από την κυψέλη. Και τέλος:
Ο Αϊνστάιν είχε προβλέψει πως, αν οι μέλισσες εκλείψουν, ο άνθρωπος θα εξαφανιστεί στα αμέσως επόμενα τέσσερα χρόνια.

Μεγάλη Τρίτη. Σαν σήμερα.

Στις 14 Απριλίου του 1925, ήταν και πάλι Μεγάλη Τρίτη. 

Στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Σκριπ διαβάζουμε για την εναγώνια αναζήτηση των υπευθύνων της μικρασιατικής καταστροφής μέσα από αντιφατικές εκθέσεις. Επίσης την εφημερίδα απασχολούν οι τεταμένες ελληνοτουρκικές σχέσεις, λόγω του ζητήματος του Πατριαρχείου. Στο κάτω μέρος του πρωτοσέλιδου, η "τραγική απόπειρα αυτοκτονίας διά λόγους ερωτικούς".

Η εφημερίδα Εμπρός ανησυχεί για την κομμουνιστική δράση "ανά την Βαλκανικήν", ενώ ενημερώνει για την ίδρυση του Θεάτρου Τέχνης της Ρώμης από τον Λουίτζι Πιραντέλλο. Το άρθρο με τον τίτλο "Ο αναρχισμός" αναφέρεται στην επίθεση που δέχθηκε ένας ιερέας από ομάδα θερμόαιμων νεαρών.

Η Κασσιανή έχει την τιμητική της και στα δύο πρωτοσέλιδα.

Απ'όλα τα παραπάνω νομίζω μόνο ο κομμουνισμός και ο Πιραντέλλο αποτελούν παρελθόν. Κατά τα άλλα, προσφυγικό, ελληνοτουρκικά, εκκλησία, έρωτας και Κασσιανή, όλα εδώ. Ίσως όχι απαράλλαχτα, αλλά με κάποιο αλλόκοτο τρόπο, ίδια.

Dalgona coffee Vs φραπέ

Ο dalgona coffee είναι, λέει, ο viral καφές της καραντίνας. Μια "μοναδική" συνταγή, προερχόμενη από τα street cafe της Κορέας.
Με έτρωγε η περιέργεια, οπότε τον έφτιαξα. Πρόκειται για ένα ανάποδο "φραπόγαλο". Πρώτα το γάλα, μετά το χτυπημένο μείγμα καφές-ζάχαρη-νερό.
Πάντως, χωρίς να θέλω να το κάνω ζήτημα, και σεβόμενη απολύτως τα εκατομμύρια shares, θα θελα να κάνω μια μικρή διευκρίνιση: εδώ  στην Ελλάδα πίνουμε τέτοιο καφέ εδώ και σχεδόν 70 χρόνια.
Γιατί, όσο κι αν αμφισβητείται η ιστορία της "ανακάλυψης" του φραπέ από τον υπάλληλο της Νεστλέ Δημήτρη Βακόνδιο, αναφορές στον "καφέ φραπέ" υπάρχουν σε ελληνικές ταινίες ήδη από το 1951 (Προπαντός ψυχραιμία, των Ντίνου Ηλιόπουλου και Μίμη Φωτόπουλου).
Στην εφημερίδα Ελευθερία του 1958 (φύλλο 2/2) υπάρχει διαφημιστικό του νεσκαφέ, το οποίο όμως απεικονίζει τη ζέστη εκδοχή του "νες".

Το 1962, στο φύλλο της 3ης Αυγούστου απεικονίζεται και η "βερσιόν" του φραπέ.

Είχαμε εντρυφήσει δηλαδή στην τέχνη του φραπέ ήδη από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα.
Πολύ πιθανόν βέβαια, όλα αυτά να μην έχουν καμιά απολύτως σημασία. Άλλωστε, τώρα πια με την απόλυτη κυριαρχία του ιταλικού καφέ, κανείς μας δεν ζει χωρίς espresso και cappuccino.
Αλλά όσο viral κι αν γίνει ο dalgona coffee, εγώ ένα ξέρω: σαν τη "φραπεδιά" δεν είναι τίποτα.

Μετακίνηση 6. Ημερολόγιο καραντίνας ΧΙΙ.

Το κακό όταν έχεις για κατοικίδια μέλισσες, είναι ότι δεν μπορείς να στείλεις μήνυμα στο 13033 για βόλτα (τη γνωστή "μετακίνηση 6"). Το καλό, είναι ότι έρχονται εκείνες στο μπαλκόνι σου.
Όταν μια συλλέκτρια βγαίνει για μαζέψει γύρη ή νέκταρ, επιστρέφοντας στην κυψέλη, χρησιμοποιεί κάποιες "τελετουργικές" κινήσεις με σκοπό να ενημερώσει τις υπόλοιπες μέλισσες για την ακριβή τοποθεσία της τροφής. Δηλαδή πόσο μακριά βρίσκεται από την κυψέλη και σε πόσες μοίρες αριστερά ή δεξιά από τον ήλιο.
Ο τελετουργικός αυτός "χορός" είναι τόσο επεξηγηματικός, ώστε αν η επόμενη συλλέκτρια βγει για παράδειγμα μετά από δύο ώρες, να ξέρει την ακριβή θέση της τροφής λαμβάνοντας υπόψη και τη μετακίνηση του ήλιου στον ουρανό.
Η μέλισσα της φωτογραφίας επισκέφθηκε το πρωί για προμήθεια τροφίμων την αρμπαρόριζα της βεράντας. Χωρίς μήνυμα για "μετακίνηση 2" στο 13033 φυσικά.

Μικρές ιστορίες από μια coronavirus-free κοινωνία.

Βρε τί μου θυμίζεις...

Η εικόνα μοιάζει παλιομοδίτικη.
Το σύνθημα πάνω στο τραμ πάλι, ανατριχιαστικά επίκαιρο: "Το πτύειν σκορπά θάνατο".
Η ισπανική γρίπη πριν από περίπου 100 χρόνια, στο μακρινό 1918, κατάφερε να εξοντώσει παγκοσμίως πάνω από 20.000.000 ανθρώπους-πολύ περισσότερους από τα θύματα του Α' παγκοσμίου πολέμου.
Στην Ελλάδα λέγεται ότι έφτασε μέσω ενός φορτίου καπνού το καλοκαίρι του 1918.
Πάρθηκαν μέτρα για τη δημόσια υγεία,

ενώ έκλεισαν προληπτικά τα σχολεία σε κάποιες περιοχές της χώρας. Σταδιακά βέβαια, και ως τις αρχές του επόμενου χρόνου άρχισαν να επαναλειτουργούν, όπως αναφέρει η εφημερίδα Εμπρός της 15ης Ιανουαρίου του 1919.

Από την Ευρώπη, αντίθετα, τα νέα δεν ήταν καθόλου ευχάριστα: η εφημερίδα Μακεδονία της 7ης Δεκεμβρίου 2018 αναφέρει ότι, μέσα σε διάστημα 12 εβδομάδων, τα θύματα σε όλο τον κόσμο είχαν ήδη ανέλθει σε 6.000.000. Επίσης γνωστοποιεί στους αναγνώστες ότι η νόσος δεν κάνει κοινωνικές διακρίσεις, καθώς προσβλήθηκε από αυτή ακόμη και ο αυτοκράτορας της Αυστρίας (δεν ξέρω αν ήταν κι αυτός οπαδός της ανοσίας της αγέλης, σαν τον Μπόρις Τζόνσον!)

Η ίδια εφημερίδα, στο φύλλο της 2ας Φεβρουαρίου του 1919 ενημερώνει το αναγνωστικό κοινό για τον μεγάλο αριθμό νεκρών στη γειτονική Ιταλία.

Όταν πια η επιδημία θα καταλαγιάσει, θα αρχίσουν να εμφανίζονται διαφημίσεις στο τύπο, σχετικές με αντιγριπικά φάρμακα και κατάλληλες για κάθε γούστο: ο καταναλωτής μπορούσε να διαλέξει φάρμακο για την ανακούφιση των συμπτωμάτων είτε σε μορφή εμπλάστρου (εφ. Εμπρός, φ. 20/03/1919),

είτε σε μορφή παρασκευάσματος ξένων φαρμακευτικών εταιρειών (εφ. Εμπρός, φ. 28/7/1919).

Όλα αυτά εμένα κάτι μου θυμίζουν.
Για να σκεφτώ πιο προσεκτικά...α! Ναι.

Τις τελευταίες 12 εβδομάδες.

Stand by me. Ημερολόγιο καραντίνας ΧΙ.

Ήθελα μια ταινία για όλη την οικογένεια, αλλά όχι από αυτές τις "μοντέρνες".
Μια ταινία από αυτές που αποκαλούμε  "παλιάς κοπής", που να μπορεί όμως ταυτόχρονα να τη δει και ένας έφηβος του σήμερα.
Θυμήθηκα λοιπόν το "Στάσου πλάι μου", μια ταινία του 1986, βασισμένη στη νουβέλα του Στίβεν Κινγκ "The body".
Το φιλμ είναι πραγματικά παλιό σαν παραγωγή, αλλά και με περιεχόμενο που αναφέρεται σε μια ακόμη πιο μακρινή εποχή, το καλοκαίρι του 1959. Παρόλ' αυτά, παρακολουθείται άνετα εν έτει 2020 και, επιπλέον, μπορεί να αποτελέσει αφορμή για γόνιμες συζητήσεις.
Για παράδειγμα, πόσα πράγματα έχουν αλλάξει από τότε (ο τρόπος ζωής, το ραδιόφωνο, τα αυτοκίνητα, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές), αλλά και πόσα άλλα παραμένουν αναλλοίωτα (το μπούλινγκ, η επιθυμία για δημοσιότητα, οι ανθρώπινες σχέσεις και η αληθινή φιλία).

Καλό. Για όλη την οικογένεια.
Και νοσταλγικό.
Μόνο για τους γονείς.

Τέλος Μάρτη, αρχές Απρίλη... Ημερολόγιο καραντίνας Χ.

Βγάλαμε τον Μάρτη, αφού, ούτως ή άλλως δεν μας προστάτεψε και πολύ.
Και από πρωταπριλιάτικες φάρσες λίγα πράγματα, αφού δεν υπάρχει και πολύ κέφι.

Λίγη δουλειά, πολλά μέτρα και θολό μέλλον.

Άντε.
Καλό μήνα...

Leslie Klinger: Στη σκιά του Έντγκαρ Άλαν Πόε. Ημερολόγιο καραντίνας IX.

Ένα ανθολόγιο κλασσικών ιστοριών τρόμου, γραμμένων από διάφορους δημιουργούς του είδους, από το 1816 έως το 1914. Η λίστα των συγγραφέων περιλαμβάνει γνωστά ονόματα όπως αυτό του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ και του Μπραμ Στόουκερ, αλλά και άλλους τρόμο-παραμυθάδες, όχι τόσο γνωστούς, οι οποίοι δραστηριοποιήθηκαν από τις αρχές του 19ου ως τις αρχές του 20ου αιώνα (μου έκανε εντύπωση ο αξιοπρόσεκτος αριθμός γυναικών-συγγραφέων).
Επίσης, παρόλο που όλοι αυτοί υπήρξαν τα πρότυπα για σύγχρονους εκπροσώπους του είδους, όπως ο Στήβεν Κινγκ και ο Πίτερ Στράουμπ, οι ιστορίες μοιάζουν κάπως "παλιακές", ή ίσως όχι και τόσο "τρομακτικές".... αλλά ΜΗΝ ξεγελαστείτε. Αυτό ακριβώς είναι το αποκορύφωμα της τεχνικής τους: ο φόβος λειτουργεί "υποδόρια". Εκείνη τη στιγμή δεν τον καταλαβαίνεις. Δουλεύει όμως βαθιά στη σκέψη σου, και στο τέλος καταλήγεις να κοιτάς με καχυποψία κάθε σκοτεινή γωνιά και να μην κοιμάσαι δίχως ένα μικρό φωτάκι ανοιχτό...
just in case...

Διαφορετικό.
Από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Snowpiercer. Του Bong Joon-Ho. Ημερολόγιο καραντίνας VIII.

Στο όχι και πολύ μακρινό μέλλον, οι απόπειρες εξάλειψης του φαινομένου του θερμοκηπίου μετατρέπουν σταδιακά τον πλανήτη σε μια παγωμένη απέραντη έρημο. Οι τελευταίοι άνθρωποι επιβιώνουν μέσα σε ένα τραίνο προηγμένης τεχνολογίας, το οποίο κάνει αέναα τον γύρο της γης.
Όμως οι κοινωνικές συγκρούσεις μέσα στο τρένο είναι αναπόφευκτες, αφού στην ουρά μετά βίας επιβιώνουν οι φτωχότεροι, ενώ οι πιο ευκατάστατοι ζουν μια άνετη ζωή στα μπροστινά κουπέ.

Από τον σκηνοθέτη των Παράσιτων, ένα δυστοπικό φιλμ, αρκετά συναρπαστικό, αλλά με περισσότερο "σπλάτερ" απ' ότι θα περίμενε κάποιος σε μια ταινία τέτοιου είδους.
Προσωπικά δεν μπορώ να πω ότι δεν μου άρεσε, ίσως όμως δεν αποτελεί και την καλύτερη επιλογή εν καιρώ καραντίνας.

Viticulture. Ημερολόγιο καραντίνας VII.

Ο καλύτερος τρόπος για να γίνεις αμπελουργός εν μέσω καραντίνας: μαθαίνεις όλα τα μυστικά του κρασιού παίζοντας Viticulture.

Κάθε παίκτης διαθέτει τρία αγροτεμάχια, στα οποία μπορεί να φυτέψει αμπέλια, να τα τρυγήσει, να τα κάνει κρασί και να τα διαθέσει στην αγορά.
Κάθε κίνηση πρέπει να είναι σωστά μελετημένη, ώστε να προλάβει τυχόν αντιξοότητες, προερχόμενες από μια κακή σοδειά, έναν αμείλικτο συμπαίκτη ή μια αναποδιά της τύχης.
Με την οικογένεια ή με παρέα (μετά τον κορωνοϊό), είναι ιδανικό για ένα ξένοιαστο απόγευμα.
Για όσους έχουν βαρεθεί να πλακώνονται για τα ενοίκια της οδού Πανεπιστημίου, για το ποιος τράβηξε το προτελευταίο τουβλάκι του πύργου ή για το αν η λέξη "ρηξικέλευθος" μπορεί να αποδοθεί με παντομίμα.

ΥΓ: Μοναδικό (πιθανό) μειονέκτημα, η γλώσσα.

Τόσο οι οδηγίες, όσο και τα κυρίως μέρη του παιχνιδιού (ταμπλό και κάρτες) είναι στα αγγλικά.
Ψέματα.
Το ταμπλό είναι και στα ιταλικά.

Τσέρνομπιλ. Της βραβευμένης με Νόμπελ λογοτεχνίας Σβετλάνα Αλεξίεβιτς. Ημερολόγιο καραντίνας VI.

Η συγγραφέας, λευκορωσίδα στην καταγωγή, περιπλανήθηκε σε όλη την απαγορευμένη ζώνη, δέκα χρόνια μετά το ατύχημα στον πυρηνικό σταθμό του Τσέρνομπιλ. Οι κριτικοί κατατάσσουν το έργο της στη λεγόμενη "λογοτεχνία της μαρτυρίας", ενώ του δίνουν μια ισάξια θέση ανάμεσα στο Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ και το Εάν αυτός είναι ο άνθρωπος του Πρίμο Λέβι.
Στην ουσία πρόκειται για απομαγνητοφωνημένες αφηγήσεις επιζώντων και εποίκων της απαγορευμένης ζώνης.
Όμως αυτό που σε καθηλώνει δεν είναι ο τρόπος της αφήγησης, αλλά το περιεχόμενο. Το παρελθόν του Τσέρνομπιλ, πραγματικά  ανατριχιαστικό, ολοζώντανο και μυστηριωδώς επίκαιρο, ακόμη και τώρα, σχεδόν σαράντα χρόνια μετά το ατύχημα.
Από τις εκδόσεις Πατάκη.

Απλά, συγκλονιστικό.

Φιλομήλα Λαπατά: Ο διχασμός. Ημερολόγιο καραντίναςV.

Βιβλίο που περιγράφει την Οθωνική Αθήνα από το 1843 έως περίπου το 1870, παρακολουθώντας τη ζωή μιας οικογένειας επιφανών Αθηναίων. Αποτελεί το δεύτερο μέρος μιας τριλογίας με την ονομασία Οι κόρες της Ελλάδας.
Σαν πλοκή δεν μπορώ να πω ότι με ξετρέλανε, μου άρεσαν όμως πολύ οι περιγραφές της Αθήνας του 19ου αιώνα: η συνοικία της Πλάκας, τα Κατσικάδικα (δηλαδή το σημερινό Κολωνάκι), το καφενεδάκι που υπήρχε στους στύλους του Ολυμπίου Διός ως το 1875 και άλλες μικρές χαρακτηριστικές λεπτομέρειες της Αθήνας του κάποτε.
Κατά τα άλλα, μάλλον ανάλαφρο στόρυ, τύπου Άρλεκιν.

Από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Οι Δυο Πάπες. Του Φερνάντο Μεϊρέγιες. Ημερολόγιο καραντίνας IV.

Αν και ξεκίνησα να παρακολουθώ την ταινία με επιφύλαξη, από τα πρώτα λεπτά κατάλαβα ότι πρόκειται για κάτι πολύ ιδιαίτερο.
Υπέροχα πλάνα, σε ένα δυνατό σενάριο, εμπνευσμένο από αληθινά γεγονότα. Αιώνια διλήμματα, αλλά και σκηνές καθημερινής ζωής, προβληματισμοί για επιλογές του παρελθόντος, αλλά και αποφάσεις που ίσως επηρεάσουν το μέλλον.
Άντονι Χόπκινς και Τζόναθαν Πράις σε ρεσιτάλ ερμηνείας.

Robert C. O'Brien: Η Κυρία Φρίζμπι και οι μεταλλαγμένοι αρουραίοι. Ημερολόγιο καραντίνας ΙII &1/2

Η Κυρία Φρίζμπι είναι μια χήρα ποντικίνα που ζει με τα τέσσερα παιδιά της στην αυλή ενός αγροκτήματος. Σύντομα, πριν τη νέα σπορά, θα πρέπει να μετακομίσουν στο δάσος. Όμως ο μικρότερος γιος της Κυρίας Φρίζμπι έχει πνευμονία (κορωνοϊό μάλλον) και δεν κάνει να μετακινηθεί. Μπροστά στο αδιέξοδο, η ατρόμητη μητέρα αποφασίζει να ζητήσει τη συνδρομή των αρουραίων της αυλής, που μοιάζουν κάπως διαφορετικοί από τους συνηθισμένους.

Μια παιδική ιστορία για το πώς η φιλία και η αλληλεγγύη κάνουν τις αναποδιές της ζωής να μοιάζουν ασήμαντες.
Παιδική λογοτεχνία, η οποία διαβάζεται άνετα και από ενήλικες. Από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Nele Neuhaus: Εγώ θα σε δικάσω. Ημερολόγιο καραντίνας III.

Λίγο πριν τα Χριστούγεννα δολοφονείται μια ηλικιωμένη γυναίκα, την οποία όλοι αγαπούν: συγγενείς, φίλοι και γείτονες. Κανείς δεν καταλαβαίνει το λόγο της δολοφονίας, ενώ λίγες ημέρες μετά, ακολουθεί και μια δεύτερη. Πρόκειται για τυχαία επιλεγμένα θύματα; Και γιατί ο δολοφόνος υπογράφει ως "δικαστής";

Η Νόιχαους επιστρέφει με το πρωταγωνιστικό δίδυμο αστυνομικών του προηγούμενου μυθιστορήματος της Η Χιονάτη πρέπει να πεθάνει. Ακολουθώντας τα χνάρια της σκανδιναβικής αστυνομικής λογοτεχνίας, βάζει τους ίδιους πρωταγωνιστές σε νέες περιπέτειες, πάντα διαδραματιζόμενες στην ευρύτερη περιοχή της Φρανκφούρτης.
Καλή πλοκή, ανατροπές, συμπαθητικό φινάλε, αλλά, κατά τη γνώμη μου, όχι σαν τη Χιονάτη.

Από τον Κλειδάριθμο.